اثر آلودگی ناشی از septoria tritici در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزاء عملکرد سه رقم گندم نان

سپتوریوز برگی یکی از مهم ترین بیماری های گندم در جهان می باشد. این بیماری در سال 1375 در خوزستان و اغلب نقاط کشور به صورت همه گیر ظاهر شد. به منظور تعیین میزان خسارت ناشی از آلودگی های این بیماری در مراحل مختلف رشد در سه رقم گندم در خوزستان، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به مدت دو سال در ایستگاه اهواز اجراء گردید. کرت اصلی شامل تیمارهای مایه زنی بیماری بود که به فواصل 18-14 روز در مراحل مختلف رشدی gs__12، gs__23، gs__31، gs__37، gs__47 و gs__58 با سوسپانسیون اسپور انجام و یک تیمار نیز بدون مایه زنی به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. ارقام فلات، اترک و داراب 2 در کرت های فرعی گنجانده شدند. در این آزمایش عملکرد دانه و اجزاء آن در ساقه اصلی و پنجه ها، شامل تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه اندازه گیری شد. تجزیه آماری بر روی اطلاعات به دست آمده انجام شد و رگرسیون خطی بین درصد کاهش عملکرد محصول و تعداد روزهای آلودگی نیز برازش گردید. نتایج دو ساله نشان داد که این بیماری بسته به رقم، مرحله آلودگی و شدت آن، می تواند باعث کاهش 99/6 الی 20/38 درصد محصول شود. این بیماری باعث کاهش معنی دار تعداد دانه در سنبله در آلودگی مراحل اولیه رشد و وزن هزار دانه در آلودگی در کلیه مراحل رشد شد، اما روی تعداد سنبله در متر مربع اثر معنی داری نداشت. وجود سپتوریوز بعد از شروع آلودگی، در ارقام فلات، اترک و داراب 2 روزانه به ترتیب به میزان 28/0، 25/0 و 30/0 درصد باعث کاهش محصول شد.